Traces of Existence

JUNE 9 – JULY 16 2017

Festive opening: Friday June 9 2017 / 7 – 9 PM

The exhibition ‘Traces of Existence’ is curated by Gemma van Bekkum & Olivier Scheffer

NL=US is open  on Thursday/ Friday and Saturday from 11 AM until 5 PM
address: Schilderstraat 5, 3011 ER  Rotterdam
For more information: NL=US

 

Hugo Bongers

Delen uit de openingstoespraak bij de tentoonstelling Traces of Existence in Galerie NL=US Art, 9 juni 2017.

Het kunstenaarsduo Nicole Driessens en Ivo van den Baar werkt op het snijvlak van drie verschillende praktijken: autonome kunst, toegepaste kunst en sociaal activisme. Misschien klinkt dat laatste wat zwaar op de hand, maar ik bedoel er mee dat de kunstenaars meer dan gebruikelijk gevoelig zijn voor wat in hun woon- en werkomgeving gebeurt en dat zij actief bijdragen aan het verbeteren van die omgeving. Binnen de cultuursectie van het vroegere Pact op Zuid hebben zij hard gewerkt aan het ontwikkelen van culturele activiteiten voor bewoners van Rotterdam Zuid en aan het beïnvloeden van het imago van Zuid. Ook op dit moment, met hun studio in de Millinxbuurt in de Tarwewijk dragen zij bij aan het vergroten van de leefbaarheid van de wijk, aan het steeds weer op de kaart blijven zetten van Rotterdam Zuid, aan het ontwikkelen van creatieve ambachtelijkheid voor bewoners van Rotterdam Zuid, aan het versterken van een positief zelfbeeld van die bewoners.

Het aardige van de tentoonstelling Traces of Existence, die we vandaag openen in Galerie NL=US Art, ook in de meer autonome kunstwerken die hier getoond worden is dat die omgeving nadrukkelijk een rol speelt in de werken. De kunstenaars nemen een beeld waar dat we allemaal regelmatig kunnen zien als we door de wijken van Zuid zouden fietsen of lopen: stapels huisraad, achtergelaten voor ‘het grofvuil’. Die stapels worden door hen gefotografeerd en die foto’s worden omgezet in schilderijen, wandbeelden, tapijten, meubels, kortom kunstwerken die we hier in de galerie nu kunnen zien. We weten natuurlijk niet waarom mensen die stapels huisraad achter hebben gelaten. Konden ze verhuizen naar een betere buurt of werden ze door een deurwaarder wegens schulden het huis uitgezet? De kunstwerken doen daar geen uitspraak over, maar we weten dat er grote schuldproblemen in de armere wijken van Zuid zijn en dat veel van het gefotografeerde huisraad een teken is van armoe, niet van rijkdom. De kunst en design die we vandaag zien representeren de sterke sociale betrokkenheid van de kunstenaars bij hun woon- en werkomgeving.

Achter de stapel huisraad, op een podium, staan de bekende viltplanten van Wandschappen. Die viltplanten zijn een constante in het werk van Driessens en Van den Baar als vormgevers. Planten schaf je aan als je je ergens settelt, als je een huis betrekt en inricht. In één installatie zien we aldus het begin en het einde van een ‘bewoning’, van de korte of lange periode dat mensen in een huis hebben doorgebracht. Zowel de planten als het grofvuil horen bij de sporen van een bestaan van reële mensen in een reëel huis. De kunstenaars tonen die sporen in de vorm van meer abstraherende kunst en design.

Wat zijn het eigenlijk voor werken die de kunstenaars maken? Autonome kunstwerken, toegepaste kunst, design, sociaal activisme? Zelf doen ze daar geen uitspraak over. Ze exposeren hier zowel onder hun kunstenaarsnamen als onder de naam ‘Wandschappen’ die meer op hun designpraktijk slaat. Toch staan hier in de galerie vooral werken die eerder te zien waren op de designbeurs in Milaan. Hoogstwaarschijnlijk maakt het de kunstenaars niet veel uit hoe je hun werk betitelt. Dat wat elders in de kunstwereld soms van levensbelang wordt beschouwd, het onderscheid tussen autonome kunst en toegepaste kunst, wordt door hen wel benoemd maar niet tot dogma verheven. Ze gaan op een speelse manier om met die twee begrippen, beschouwen die eerder als de uiteinden van een continuüm waarop hun werk zich alsmaar blijft verplaatsen zonder een definitief punt te kiezen.

Daarom is het werk dat we vandaag van Nicole Driessens en Ivo van den Baar in Galerie NL=US Art zien hier bijzonder goed op zijn plaats. Deze galerie, beheerd door Clemente Brakel, begon wat de Rotterdamse vestiging betreft ooit als huiskamergalerie in de woontoren The Red Apple en ook daar zagen we een mooie mengeling van meer en minder autonome vormen van kunst, in een omgeving waarin het werk moest opboksen tegen de uitstraling van huiskamerstoelen, banken en tafels, de gebruikelijke meubels in een bewoond appartement. Gelukkig kreeg de galerie na een tijdje ruimte in een afgescheiden deel van de winkel van Margreeth Olsthoorn hier aan de Schilderstraat, maar moest toch nog een tijdje de concurrentie aangaan met kledingrekken. Sinds enige tijd is in de winkel een mooie grote ruimte afgeschot en is er een prettige white cube ontstaan waarin kunst en design goed tot hun recht kunnen komen. Ook Clemente Brakel maakt zich niet al te druk over de precieze grens tussen autonoom en toegepast, zoals blijkt uit eerdere tentoonstellingen in haar galerie en haar beurspresentaties. Het werk van Driessens en Van de Baar is hier uitermate goed op zijn plaats.

Tenslotte is er ook de curatoren die het initiatief tot deze tentoonstelling nam, Gemma van Bekkum en Olivier Scheffer. Kunstenaars, Clemente en curatoren kennen elkaar van eerdere samenwerking in de expositieruimte Ampelhaus in het Duitse Oranienbaum. Ook in die ruimte, die drie jaar beschikbaar heeft gestaan voor het tonen van werk van (vooral) Nederlandse kunstenaars en vormgevers, was er geen harde grens tussen beide disciplines.Dat die samenwerking zich hier in Rotterdam in NL=US Art heeft voortgezet is lovenswaardig.
Hugo Bongers